Không chỉ dừng lại ở thiết bị bay không người lái, nhiều Hợp tác xã (HTX) cũng mạnh dạn áp dụng công nghệ số trong quản lý đồng ruộng. Điển hình là HTX Nông nghiệp Phước An (xã Thuận Hòa, TP Cần Thơ), nơi toàn bộ 63 ha lúa thơm đặc sản được sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, cơ giới hóa hoàn toàn và gắn mã QR để truy xuất nguồn gốc.

Theo ông Lâm Phương Tùng - Giám đốc HTX, chỉ với thao tác quét mã QR, người tiêu dùng, doanh nghiệp hay thương lái đều có thể nắm rõ thông tin từ chủ hộ, diện tích canh tác đến lịch sử gieo sạ, bón phân, xử lý giống. Đây là bước đi quan trọng hướng đến nhật ký điện tử, góp phần xây dựng nền nông nghiệp minh bạch, hiện đại.

HTX còn được đầu tư hệ thống quan trắc độ mặn, giám sát sâu bệnh cùng trạm bơm tự động, tất cả điều khiển qua điện thoại thông minh. Nhờ đó, nông dân không cần ngày đêm canh nước hay canh rầy mà ruộng lúa vẫn đảm bảo điều kiện phát triển tốt nhất.

Ông Tùng cho biết, nhờ áp dụng công nghệ, nông dân đã giảm 10 kg giống/ha, cắt bớt 2 - 3 lần phun thuốc, tiết kiệm 50% chi phí bơm nước và hạn chế thất thoát sau thu hoạch 10 - 15%. Lợi nhuận nhờ vậy tăng thêm 20 - 30% so với phương thức sản xuất truyền thống.

Hướng đến trung tâm nông nghiệp thông minh

Phát biểu tại hội thảo khoa học "Bản sao số quốc gia đột phá công nghệ cho nông nghiệp thông minh vùng ĐBSCL" ngày 9.9, PGS.TS Trần Trung Tính - Hiệu trưởng Đại học Cần Thơ - nhấn mạnh vai trò chiến lược của ĐBSCL khi là trung tâm sản xuất nông nghiệp trọng điểm, đóng góp lớn vào xuất khẩu gạo, trái cây, thủy sản của cả nước. Tuy nhiên, khu vực này đang chịu nhiều thách thức từ biến đổi khí hậu, hạn mặn, suy thoái đất đến dịch bệnh. Trong bối cảnh đó, nông nghiệp thông minh được xem là xu thế tất yếu nhằm bảo đảm an ninh lương thực, nâng cao giá trị và tăng sức cạnh tranh.

Đồng quan điểm, PGS.TS Lê Văn Vàng - Hiệu trưởng Trường Nông nghiệp, Đại học Cần Thơ - cho rằng công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo (AI) là yếu tố bắt buộc trong sản xuất nông nghiệp hiện đại. Theo ông, nông nghiệp thông minh không chỉ giúp nâng cao hiệu quả sản xuất, giảm lao động, mà còn tăng khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, để triển khai thành công, mô hình này cần nguồn lao động có chuyên môn và vốn đầu tư lớn, đòi hỏi sự đồng hành của Nhà nước và doanh nghiệp.

Với vai trò trung tâm đào tạo và nghiên cứu vùng, Đại học Cần Thơ đã ký thỏa thuận hợp tác chiến lược cùng CT Group thành lập Trung tâm UAV - Robot nông nghiệp và Trường đào tạo phi công máy bay không người lái, hướng tới nghiên cứu, ứng dụng UAV và robot vào sản xuất; đồng thời đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, kết nối nhà trường - doanh nghiệp - chính quyền trong hoạt động đổi mới sáng tạo.

Một bước tiến quan trọng khác là dự án Bản sao số quốc gia cho nông nghiệp thông minh ĐBSCL. Theo PGS.TS. Nguyễn Thanh Bình - Giám đốc dự án NDT 15 Bản sao số quốc gia DT15 tích hợp dữ liệu từ đất liền, biển đến không gian với hơn 250 tính năng thông minh. Riêng trong nông nghiệp, có 36 tính năng nổi bật như: dự báo mùa vụ, giám sát sâu bệnh, cảnh báo hạn mặn, quản lý tưới tiêu - phân bón, thu hoạch bằng UAV và robot, truy xuất nguồn gốc, quản lý logistics, trợ lý ảo Al.

TS. Bình cho biết, DT15 không chỉ giúp nông dân giảm chi phí, tăng năng suất, hạn chế rủi ro, mà còn cung cấp cho chính quyền cơ sở dữ liệu chính xác phục vụ quy hoạch, quản lý môi trường, ứng phó thiên tai. Doanh nghiệp và viện trường cũng có nền tảng mở để nghiên cứu, phát triển.

Dự án đặt mục tiêu nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống nông dân, xây dựng thương hiệu "Nông sản ĐBSCL thông minh - sạch - bền vững", đưa khu vực này trở thành trung tâm nông nghiệp thông minh của thế giới.

Bài,ảnh: PHƯƠNG ANH