Anh Nguyễn Văn Sáu ở xã Nhơn Ái, cho biết: “Thời gian qua, tôi tăng cường sử dụng phân bón hữu cơ, thuốc bảo vệ thực vật sinh học và áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất để vườn dâu đạt năng suất, chất lượng trái tốt, đảm bảo an toàn. Đồng thời, nghiên cứu xử lý cho ra trái nghịch mùa bằng cách xiết nước, từ đó giúp trái dâu bán được giá cao mà năng suất trái cũng đạt cao. Tôi có 7 công đất trồng dâu Hạ Châu 13 năm tuổi, năm vừa rồi dù xử lý cho ra trái trễ (không chính vụ) nhưng vườn dâu của tôi vẫn đạt được sản lượng trái hơn 18 tấn, bán được giá từ 14.000-17.000 đồng/kg, tính ra lời hơn 200 triệu đồng. Năm nay, tôi tiếp tục xử lý cho dâu ra trái nghịch vụ, hiện vườn dâu cũng cho trái rất nhiều, hứa hẹn cho năng suất cao”. Thời điểm này, dâu Hạ Châu bước vào thu hoạch chính vụ nên giá dâu được nhiều bà con bán tại vườn ở mức 9.000-12.000 đồng/kg. Tới vụ nghịch, dự báo giá bán dâu Hạ Châu có thể đạt mức giá lên tới 17.000 đồng/kg như năm trước.

Hằng năm, dâu Hạ Châu cho thu hoạch trái từ tháng 5 đến giữa tháng 10 âm lịch (chính vụ khoảng tháng 7, tháng 8). Riêng những vườn cho thu hoạch trái vào tháng 9 và tháng 10 âm lịch là dâu cuối mùa - đây cũng là thời điểm nhiều loại trái cây khác ở vùng ĐBSCL đã hết mùa, nên giá bán dâu Hạ Châu thường cao hơn chính vụ.

Nỗ lực duy trì vườn dâu Hạ Châu

Dâu Hạ Châu của TP Cần Thơ, trái có màu vàng nhạt khi chín, ruột màu trắng sữa, vị ngọt thanh, pha chút chua dịu. Thời gian qua, dâu Hạ Châu không chỉ được tiêu thụ mạnh tại thành phố mà còn được người tiêu dùng tại nhiều tỉnh, thành trong nước ưa chuộng. Đặc biệt, du khách gần xa mỗi lần đến Cần Thơ thường không quên tìm mua dâu Hạ Châu để thưởng thức hay mua làm quà. Những vườn dâu Hạ Châu chín rộ, màu sắc bắt mắt cũng thu hút du khách, góp phần phát triển du lịch địa phương. Nhận thấy tiềm năng và lợi thế từ cây dâu Hạ Châu, nhiều nông dân trên ở TP Cần Thơ quyết gìn giữ loại cây đặc sản này và nỗ lực tìm cách để gia tăng thu nhập từ vườn dâu. Ông Nguyễn Văn Hài ở ấp Nhơn Phú, xã Nhơn Ái, có gần 10 công đất trồng dâu Hạ Châu 25 năm tuổi, cho biết: “Cây dâu Hạ Châu lâu năm thường cho năng suất không cao. Tuy nhiên, gia đình tôi vẫn quyết tâm duy trì vườn dâu Hạ Châu vì loại cây này dễ trồng, nhẹ công chăm sóc, chi phí đầu tư thấp, phù hợp với những người lớn tuổi như tôi. Để bán dâu được mức giá tốt, những năm gần đây tôi siết nước trong vườn, xử lý cho dâu ra trái nghịch mùa. Mặt khác, tôi cũng trồng xen thêm cây cau cặp các bờ mương và những nơi có cây dâu bị già chết. Nhờ đó, tôi có thêm thu nhập thường xuyên hơn từ bán trái cau”.

Dù đã thành công nhất định nhưng nông dân trồng dâu Hạ Châu vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt, nhiều vườn cây trồng lâu năm xuất hiện các dấu hiệu già cỗi, cho năng suất, sản lượng trái không nhiều như trước, thậm chí có một số cây bị chết, đã và đang đặt ra bài toán khó cho nông dân trong duy trì và phát triển vườn dâu Hạ Châu. Bà Nguyễn Thị Bích Thủy ở ấp Nhơn Phú, xã Nhơn Ái, cho biết: “Khi các cây dâu trong vườn già cỗi và chết, nông dân thường chuyển sang trồng các loại cây khác, ít chịu trồng lại cây dâu Hạ Châu vì sợ cây không phát triển tốt và giá cả đầu ra chưa hấp dẫn, nhất là đối với những hộ dân để cho cây ra trái thuận tự nhiên. Để duy trì và phát triển vườn dâu Hạ Châu, nông dân rất cần sự hướng dẫn, khuyến cáo của ngành chức năng, cũng như cần tạo đầu ra sản phẩm tốt hơn thông qua việc xúc tiến mở rộng thị trường tiêu thụ, phát triển xuất khẩu, bán hàng cho khách du lịch. Tôi có 3 công đất trồng dâu Hạ Châu. Dù vườn cây có dấu hiệu giảm năng suất do cây trồng đã lâu năm nhưng tôi vẫn cố gắng duy trì và mong tới đây giá cả đầu ra được tốt hơn. Hiện tại, tôi cũng đã trồng xen canh cây cau vào vườn dâu để có thêm thu nhập”.

Nhiều nông dân trồng dâu vẫn còn ngại xử lý cho dâu ra trái nghịch mùa vì chưa nắm rõ kỹ thuật, sợ vườn dâu giảm năng suất và chất lượng trái. Bên cạnh đó, nông dân chủ yếu tiêu thụ sản phẩm qua thương lái vì chưa có hợp đồng bao tiêu với doanh nghiệp, cũng như chưa kết nối được với các đơn vị tổ chức các tour tuyến du lịch để đẩy mạnh tiêu thụ trái dâu thông qua khách du lịch. Việc phát triển các sản phẩm chế biến từ trái dâu cũng còn hạn chế, dẫn đến khó bảo quản lâu và vận chuyển xa. Do vậy, nông dân rất cần ngành chức năng hỗ trợ tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật, kết nối cung - cầu và đẩy mạnh phát triển bảo quản, chế biến sản phẩm.

Bài, ảnh: KHÁNH TRUNG